Prof. dr hab. Małgorzaty Radkiewicz w „Refleksjach zza kamery. Reżyserkach o kinie i formie filmowej“ jest prezentuje różnorodne głosy twórcze kobiet w kinie, by ukazać podejmowaną przez nie refleksję, a tym samym podkreślić ich obecność i znaczenie w historii myśli filmowej. Kolejne rozdziały poświęcone są przemyśleniom Alice Guy-Blaché, Germaine Dulac, Mai Deren, Laury Mulvey, Trinh T. Minh-ha oraz Aleksandry Juhasz, odnoszącym się do własnego dorobku filmowego, jak i do znacznie szerszej problematyki, związanej z określonymi nurtami artystycznymi i intelektualnymi oraz realiami społeczno-kulturowymi. Książka ukaże się pod koniec 2022 roku jako projekt wydany przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Fundację Okonakino i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Jest dofinansowana przez miasto stołeczne Warszawa w ramach projektu Akademia filmu awangardowego oraz Uniwersytet Jagielloński ze środków Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej.
Osoby, które zapiszą się na zajęcia Akademii filmu awangardowego w semestrze zimowym 2022/2023 (w ramach zajęć będzie prezentowana część filmów będących tematem publikacji), otrzymają książkę bezpłatnie. Pani prof. dr hab. Małgorzata Radkiewicz wygłosi część wykładów w ramach Akademii. Zajęcia będą odbywały się we wtorki w kinie Elektronik (ul. gen. Zajączka 7). Koszt karnetu to 100 zł. Pierwsze spotkanie już 11 października o godz. 17.00 Organizatorami projektu są Fundacja Okonakino i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Projekt jest współfinansowany przez m. st. Warszawę. Studenci Uniwersytetu Warszawskiego mogą zapisać się na zajęcia przez USOS, studenci Warszawskiej Szkoły Filmowej i osoby spoza uczelni, wysyłając zgłoszenie na adres: akademiafilmuawangardowego@gmail.com.
Program i harmonogram projekcji i wykładów Akademii filmu awangardowego jest dostępny na stronie: https://www.akademiadokumentalna.pl/uw-akademia-filmu-awangardowego-iv-sem-zimowy-20222023
O książce Refleksje zza kamery. Reżyserki o kinie i formie filmowej prof. dr hab. Małgorzaty Radkiewicz
Każda z zaprezentowanych w książce reżyserek-teoretyczek nieco odmiennie wyjaśnia potrzebę równoczesnego uprawiania twórczości filmowej i pisarskiej. Dla Alice Guy-Blaché zapisywanie wspomnień było sposobem na odniesienie się do epoki pionierskiej. A równocześnie na zaznaczenie w niej swojej obecności jako kreatorki kinowego warsztatu oraz prekursorki w zakresie pracy na planie w wielofunkcyjnej roli metteur en scène. Liczne, różnorodne formy przekazu, używane przez Germaine Dulac, pozwalały jej podjąć najważniejsze kwestie dla rozwoju kina jako sztuki oraz artystycznych ruchów awangardowych, w których widziała miejsce na swobodę twórczą, nieskrępowaną wymogami komercji. Maya Deren, pisząc swoją książkę, zastosowała konwencję anagramu, starając się powiązać w całość rozważania na temat sztuki, formy i filmu oraz fascynujących ją zjawisk kulturowych. W dorobku Laury Mulvey przewijają się wątki związane z jej najbardziej znaną koncepcją męskiego władcy spojrzenia, ale także z kwestią ukazywania i problematyzowania doświadczeń kobiet, zwłaszcza aktywnych artystek. Motyw twórczości kobiet powraca w pracach Trinh T. Minh-ha, łączącej wątki postkolonialne i queerowe w refleksji nad tożsamością oraz jej obrazami, zwłaszcza w kontekście doświadczeń migracji i przemieszczenia. Do problematyki tożsamości nawiązuje też Alexandra Juhasz, która w swoich rozważaniach teoretycznych odnosi się do, jak to określa, feministycznej historii mediów (oraz kina amerykańskiego), a także do aktywizmu związanego z AIDS i środowiskiem queerowym. Równie ważna co sama twórczość kobiet jest dla Juhasz jej archiwizacja, pozwalająca stworzyć lub/i podtrzymać więzi międzypokoleniowe oraz przepływ wiedzy i doświadczeń. Włączenie do książki sześciu różnych reżyserek-teoretyczek jest również próbą połączenia przedstawicielek odmiennych generacji, by zaznaczyć ciągłości tradycji uprawiania przez kobiety refleksji o kinie i formie filmowej.
Prof. dr hab. Małgorzata Radkiewicz – filmoznawczyni, pracuje w Instytucie Sztuk Audiowizualnych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Zajmuje się kinem współczesnym, problematyką tożsamości kulturowej oraz twórczością kobiet w filmie, fotografii i sztuce. Wyrazem jej zainteresowań są publikacje: W poszukiwaniu sposobu ekspresji. O filmach Jane Campion i Sally Potter (2001), Władczynie spojrzenia. Teoria filmu a praktyka reżyserek i artystek (2010). Ponadto autorka książek: Derek Jarman. Portret indywidualisty (2003), Młode wilki polskiego kina. Kategoria gender a debiuty lat 90. (2006) oraz Oblicza kina queer (2014). W latach 2015-2018 Koordynatorka projektu badawczego Narodowego Centrum Nauki: „Pionierki z kamerą. Kobiety w kinie i fotografii w Galicji 1896-1945”. Jako stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w roku 2015 prowadziła badania, których efektem jest monografia: Modernistyki o kinie. Kobiety w polskiej krytyce i publicystyce filmowej 1918-1939 (2016). Członkini Polskiego Towarzystwa Badań nad Filmem i Mediami. Zasiada w Radzie Muzeum Fotografii w Krakowie.
Książka jest dofinansowana przez miasto stołeczne Warszawa w ramach projektu Akademia filmu awangardowego oraz Uniwersytet Jagielloński ze środków Wydziału Zarządzania i
Komunikacji Społecznej.
Wydawcami książki są Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Fundacja Okonakino i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Organizatorami Akademii filmu awangardowego są: Fundacja Okonakino i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Akademia filmu awangardowego jest współfinansowana przez m.st. Warszawa.
Partnerami projektu Akademia filmu awangardowego są: Kino Elektronik, Akademia Dokumentalna, Against Gravity, Festiwal Filmowy Millennium Docs Against Gravity, Uniwersytet Warszawski.
