W tym roku na Millennium Docs Against Gravity po raz pierwszy zagości program Młoda Europa, wspierający młodych filmowców z Białorusi i Ukrainy w realizacji autorskich filmów dokumentalnych. Inicjatywa ma na celu pomóc twórcom na etapie rozwoju projektu, pisania scenariusza i realizacji zwiastuna. Rozwój projektów prowadzą Mirosław Dembiński i Jacek Bławut, uznani polscy filmowcy od lat zaangażowani we współpracę z twórcami ze Wschodu Europy. Uczestnicy programu pracują pod okiem wybitnych polskich dokumentalistów i doświadczonych tutorów, a po ukończeniu projektu mogą również liczyć na pomoc w pozyskiwaniu środków na produkcję oraz wsparcie gotowych filmów na festiwalach i w dystrybucji. Podczas 19. Millennium Docs Against Gravity odbędą się pitchingi projektów dokumentalnych realizowanych przez białoruskich i ukraińskich twórców oraz prezentacja już ukończonych filmów. W wydarzeniu wezmą udział agenci sprzedaży i programerzy wiodących festiwali filmowych z całego świata. Patronem pitchingów na festiwalu jest TVP Dokument.
Ukraińskie filmy w programie 19. Millennium Docs Against Gravity
Tworzone przez ukraińskich twórców oraz opowiadające o Ukrainie filmy pokazujemy na naszym festiwalu od wielu lat. Nie inaczej będzie w tym roku – oprócz prezentacji projektów dokumentalnych realizowanych w ramach inicjatywy Młoda Europa, w programie 19. Millennium Docs Against Gravity również znalazły się ukraińskie produkcje. W obliczu aktualnych wydarzeń ich obecność na naszym festiwalu nabiera nowego, szczególnego znaczenia – wierzymy bowiem, że pokazywanie i oglądanie ukraińskich filmów oraz poznawanie ukraińskiej kultury i historii jest ważnym wyrazem solidarności z Ukrainą i sposobem na zbliżenie z jej obywatelami.
W programie tegorocznego festiwalu nie mogło zabraknąć filmu mistrza Siergieja Łoźnicy. Wyróżniony na festiwalu w Cannes „Babi Jar. Konteksty" (Babi Yar. Context) przypomina o tragedii ukraińskich Żydów nieopodal Kijowa w 1941 roku, ukazując szerszy kontekst tych tragicznych wydarzeń. Jak zawsze u Łoźnicy film jest niezwykłym popisem wykorzystania materiałów archiwalnych. Teraz, kilkadziesiąt lat później, w wyniku rosyjskich bombardowań Babi Jar po raz kolejny stał się świadkiem okropnego cierpienia, miejscem ponownie naznaczonym wojną.
Jednym z najbardziej poruszających filmów tegorocznego festiwalu będzie „Dom z drzazg” (A House Made of Splinters), reż. Simon Lereng Wilmon, nagrodzony Nagrodą za Najlepszą reżyserię w Międzynarodowym Konkursie Dokumentalnym na festiwalu Sundance. W tej wzruszającej, pełnej czułości opowieści o wschodniej Ukrainie poznajemy niestrudzonych wolontariuszy, którzy tworzą tymczasowy dom dziecka dla małych podopiecznych z dotkniętych wojną i przemocą rodzin. Mimo trudnych okoliczności, jest to miejsce o niemal magicznej atmosferze, w którym dzieciaki w końcu mogą poczuć się bezpiecznie. Innym młodym bohaterem, którego poznamy podczas 19. MDAG jest Roma. Film „Roma” (Outside), reż. Olha Zhurba, opowiada historię dorastającego bez rodziców chłopaka, który jako trzynastolatek stał się jedną z twarzy ukraińskiej rewolucji godności. To właśnie w centrum protestów i zamieszek na Majdanie nastolatek po raz pierwszy w życiu czuje się potrzebny i zaakceptowany przez społeczeństwo. Jednak pięć lat później, sytuacja życiowa sprawia, że Roma stopniowo zanurza się w świat przestępczy. Stojąc u progu dorosłości mierzy się z poważnym wyzwaniem – czy uda mu się wreszcie odzyskać kontrolę nad swoim życiem? „Roma” to opowieść o pozbawionym korzeni młodym człowieku i nadziei na lepszą przyszłość.
Filmy 19. Millennium Docs Against Gravity opowiadają o Ukrainie również przez pryzmat sztuki. Choć to produkcja niderlandzka, nie można nie wspomnieć w tym kontekście o filmie „Skarby Krymu” (The Treasures of Crimea), reż. Oeke Hoogendijk, który zastanawia się nad losem dzieł sztuki w czasach wojennych. Punktem wyjścia dla opisywanej historii była zorganizowana w 2014 roku przez amsterdamskie muzeum wystawa pereł krymskiej archeologii, podczas której Rosja dokonała najazdu na Krym. Pojawiło się wtedy pytanie, komu należy zwrócić dzieła – muzeom na Krymie, które je wypożyczyły czy może Ukrainie, do której atakowany półwysep należy? Film „Skarby Krymu” próbuje nadać ludzki wymiar tej skomplikowanej sprawie, starając się odnaleźć drogę wyjścia z zawiłej batalii. W maju na naszym festiwalu zobaczycie również filmowy portret artystycznego geniusza. „Nieskończoność według Floriana” (Infinity According to Florian), reż. Oleksij Radyński, to opowieść o ukraińskim artyście i architekcie Florianie Juriewie, który zaprojektował m. in. słynny kijowski „latający spodek”. Film przybliża życie i twórczość tego prawdziwego człowieka renesansu, pokazując jego nieprzerwane dążenie do doskonałości.
Ukraina cały czas potrzebuje naszej pomocy, dlatego niezmiennie zachęcamy do wspierania inicjatyw pomocowych. Lista zbiórek dostępna jest pod adresem: https://pomagamukrainie.gov.pl
Festiwal Millennium Docs Against Gravity odbędzie się w dniach 12-22 maja w ośmiu miastach - Warszawie, Wrocławiu, Gdyni, Poznaniu, Katowicach, Lublinie, Bydgoszczy oraz po raz pierwszy w Łodzi! Od 24 maja do 5 czerwca odbędzie się część online na stronie mdag.pl. Mecenasem tytularnym festiwalu jest Bank Millennium (www.bankmillennium.pl).
